UZAMIŞ COVİD TEHLİKESİNE DİKKAT!

Koronavirüsün neden olduğu salgın tüm dünyada devam etmektedir. Covid-19 asemptomatik seyredebileceği gibi ağır solunum semptomlarıyla, akciğer dışı bulgularla ve ölüm ile de sonuçlanabilen çok farklı klinik tablolara neden olabilmektedir. Pandeminin başlarında, Covid-19'un kısa süreli bir hastalık olduğuna inanıldığını söyleyen İç Hastalıkları Uzmanı Dr. A. Serdar Fenercioğlu, sözlerine şöyle devam etti: “Şubat 2020'de Dünya Sağlık Örgütü, o sırada mevcut olan ön verileri kullanarak, hafif vakalar için başlangıçtan klinik iyileşmeye kadar geçen sürenin yaklaşık 2 hafta olduğunu; ciddi veya kritik hastalığı olan hastalar için iyileşmenin 3 ila 6 hafta sürdüğünü bildirmiştir. Ancak daha sonra, bazı hastalarda semptomların haftalarca, hatta aylarca sürdüğü ortaya çıkmıştır. ‘Uzamış (Long) Covid’ terimi Covid hastalığından iyileşmiş, ancak hala enfeksiyonun kalıcı etkilerini bildiren ya da beklenenden çok daha uzun süredir olağan semptomları olan kişilerde hastalığı tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Uzamış (Long) Covid, Kronik Covid, Kronik Covid Sendromu veya Post-akut Covid-19; Covid-19 tanısı konulmuş hastalarda semptomların bir aydan daha uzun süre devam etmesi olarak tanımlanmaktadır.”

SAÇ DÖKÜLMESİNDEN, BÖBREK HASARINA BİRÇOK ETKİSİ OLABİLİR

Uzm. Dr. A. Serdar Fenercioğlu, en sık bildirilen uzamış Covid semptomlarını şöyle sıralıyor: “Yorgunluk, nefes darlığı, öksürük, eklem ağrısı, göğüs ağrısı, düşünme ve konsantrasyon güçlüğü, depresyon, kas ağrısı, baş ağrısı, aralıklı ateş ve çarpıntı covid sonrası en yaygın görülen berlirtilerdir. Daha ciddi, uzamış Covid komplikasyonları daha az yaygın gibi görünmekle birlikte, onlar da şikayetler arasında yer almaktadır. Bunları da şöyle sınıflandırabiliriz:

•Kardiyovasküler: miyokardit, perikardit

•Solunum: akciğer fonksiyon anormallikleri

•Böbrek: akut böbrek hasarı

•Dermatolojik: döküntü, saç dökülmesi

•Nörolojik: koku ve tat almada bozukluk, uyku sorunları, konsantrasyon güçlüğü, hafıza sorunları

•Psikiyatrik: depresyon, anksiyete, ruh halindeki değişiklikler sayılabilir.

Birçok çalışma, SARS-CoV-2 ile enfekte hastalarda akciğerler, kalp, beyin, böbrekler ve vasküler sistem dahil olmak üzere birçok organ veya sistemde kalıcı hasar olduğunu belirlemiştir.”

BAZI HASTALAR İÇİN TEMEL AKTİVİTELER BİLE YORUCU OLABİLİYOR

İleri yaş, cinsiyetin kadın olması (genç yaş grubunda), obezite, klinik tablosu ağır seyreden vakalar ve kronik hastalıkların (diyabet, hipertansiyon, KOAH gibi), uzamış Covid için risk faktörleri arasında yer aldığını söyleyen Dr. Fenercioğlu: “Birçok uzamış Covid hastası, devam eden semptomlarının önemsenmediğini bildirmektedir. Yaşamlarını değiştiren hastalıklarını, belki de abarttıkları, hayal ettikleri ve hatta icat ettikleri söylenebilmektedir. Yataktan kalkmak, giyinmek, yemek hazırlamak ve duş almak gibi basit fiziksel aktiviteler bile bazı hastalar için yorucu olabilmektedir. Uzamış Covide ilişkin detaylı çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır. Bu çalışmalar sayesinde uzamış Covid semptomlarının nedenleri ve bu semptomları hafifletmenin yollarını bulunacaktır.” diyerek sözlerini tamamladı.