Bahar depresyonundan kurtulmanın yolları

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Nöropsikiyatri Hastanesi’nden uzman klinik psikolog İhsan Öztekin, bahar depresyonuyla ilgili şu bilgileri verdi:

“İlkbahar, havaların ısındığı, günlerin uzadığı, güneşin kendini daha fazla gösterdiği ve yaz mevsiminin habercisi bir mevsim. Dışarıda güzel bir bahar havası var ama siz keyifle uyanamıyor, sürekli yorgunluk ve uyku halinden şikayet ediyorsunuz.

İlkbahar ile birlikte birçoğumuz kendimizi bitkin, yorgun ve keyifsiz hissedebiliriz. Yataktan kalkmak istemeyiz, tembellik hali yaşarız. Migren, mide ülseri, alerji gibi sorun yaşayanların şikayetlerinde, bahar aylarına girildiği dönemlerde artış görülür. Bahar mevsimi aslında doğanın uyanışını, güneşin sıcaklığını ve ışığını, canlılık ve neşeyi, geleceğe yönelik ümitleri temsil eder. Doğanın bir parçası olan insan da doğayla uyumlu bu canlılığı hisseder ve yaşar.

Tabii ki mevsimsel değişikliklerden her insan aynı etkilenmez. Vücudun biyolojik saati vardır, yeni durumlara uyumumuzu ayarlar. Bu ayarı daha çok proteinler, vitaminler, mineraller, hormonlar, ışık ve uyku ile yapar. Genetik olarak ya biyolojik saatte problem olabilir ya da biyolojik saatimizin bakımını yapamıyoruzdur ya da her ikisinde de sorun vardır. Genetiğimizi kısa vadede düzeltme imkanı olmadığına göre, saatimizin bakımına özen göstermeliyiz.

 Bahar depresyonu bir duygu durum bozukluğudur, mevsimsel özellikler taşıyan bir depresyondur. Strese ve üzüntüye neden olacak bir durum olmadığı halde, bazı mevsimlerde depresif durum görülmektedir.

Mevsimsel depresyonun görülmesi için herhangi bir yaş kriteri yoktur. Bu depresyon her yaştan kişilerde görülür ve başlama yaşı olarak 20’li yaşlar olarak bilinir. Soy geçmişte bipolar (manik depresif) bozukluk, depresyon gibi hastalıkların olması, kadın olmak, zor yaşam koşulları, ağır fiziksel hastalıklar, gün ışığından az yararlanan bölgeler, mevsimsel depresyon açısından riski arttırır.

Kişilik yapısı olarak özgüveni düşük, içe kapanık, kendilerine ve çevresindekilere kötümser bakma eğilimi olan, insan ilişkilerinde daha zayıf ve stres toleransı daha sınırlı olan kişilerde bahar depresyonunda yatkınlık görülür. Bu rahatsızlığı yaşayan kişiler, çevrelerinde baharın gelmesi ile kendini mutlu hissedip enerji dolan insanları gördükçe daha da umutsuzluğa kapılabilirler.

Bu dönemde birey depresyona girdiğini, yorgunluk, bitkinlik ve halsizlik ile başlayıp karamsarlık ile devam eden bir ruh halini yaşamaya başlaması ile anlar. Bu ruh hali tedavi edilmezse ciddi sorunlara yol açabilir. Psikolojik sorunlara genelde bedensel sorunlar da eşlik eder. Tedavide ilaç tedavisi ve psikoterapi çok etkilidir. Işık tedavisinin (fototerapi) başarısı da oldukça yüksektir. Işık tedavisi mevsim geçişi dönemlerinde son derece koruyucu olabilmekte, depresyon belirtilerinde belirgin düzelme sağlayabilmektedir.”

Bahar depresyonunu önlemek için öneriler

Uzman klinik psikolog İhsan Öztekin şu tavsiyelerde bulundu:

-Öncelikle yapabildiklerimizin ve yapamadıklarımızın farkına varıp kendimizi olduğumuz gibi kabul edebilmeliyiz.
-Düzenli egzersiz ve havaların ısınması ile açık alanlarda bol bol yürüyüş yapılmalı
-Uyku saatlerine dikkat ve özen gösterilmeli, yatmadan önce sıkıntılı konulardan uzak durulmalı
-Sağlıklı beslenmeye önem verilmeli, özellikle yağlı besinlerden kaçınılmalı, yeşillik ve meyvelere her öğün yer verilmeli, bağışıklık sistemini güçlendirmek için A,C, E vitaminlerinden destek alınmalı, bol su içmeli
-İş dışında hobiler edinilmeli,
-İş sırasında molalar verilmeli,
-Sosyal ilişkiler kurulmalı ve geliştirilmeli ancak mutsuz, bezgin, tembel ve bağımlılık davranışları olan arkadaşlardan uzak durulmalı. Duygular bulaşıcıdır, neşeli ve keyifli arkadaşlar ile beraber olunmalı,

-Aile değerlerini önemsemek ve iyi bir aile oluşturmak
-Fırsat buldukça güneş ışığından yararlanılmalı,
-Mutlaka kısa süreli de olsa tatil yapılmalı,
-Fiziksel ve ruhsal bakım yapılmalı,
-Mizah ile ilgilenmeli, gülebilmeli, gülemiyorsak onu öğrenmeli
-Olumlu düşünceler geliştirilmeli,
-Yüksek beklentilerden kaçınılmalı,
-Her gün ılık bir duş alınmalı,
-Alkollü içkiler aşırı tüketilmemeli,
-Geçmişe takılmak ya da gelecekle ilgili kaygılanmak yerine o an yaşanmalı,
-Bahar gelmeden önce baharla ilgili önemli planlar yapmalı, hedefler belirlemeli, gerekirse bu amaçla arkadaş grupları kurulmalı…