Büyükelçi Önen: BRICS ülkelerinin hiçbirinin BRICST'e itirazı yok

Abdülkadir Emin Önen, Çin Uluslararası Radyosu'nun (CRI) Pekin stüdyolarında gerçekleşen röportajda Cenk Özkömür'ün sorularını cevapladı.

Büyükelçi Önen, Türkiye ile Çin arasındaki ilişkilerin genel durumunu değerlendirdi, ticaret, turizm ve enerji gibi iki ülke arasındaki farklı işbirliği alanları hakkında bilgi aktardı.

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasında çok güzel bir uyum ve dostluk olduğuna işaret eden Büyükelçi Önen, iki liderin vizyonları doğrultusunda ticaret, turizm, sanayi ve kültürel etkileşim gibi farklı alanlardaki ilişkilerin gelişmesi için çalıştıklarını söyledi.

Xi Jinping'in 2013 yılında ortaya koyduğu Kuşak ve Yol projesindeki vizyonu Türkiye'nin de paylaştığını, buna Orta Koridor projesi kapsamında somut katkılar koyduğunu söyleyen Önen, ''Kuşak ve Yol projesi, aslında 60'tan fazla ülkeyi ilgilendiriyor. 2 milyarın üzerinde insanı ilgilendiren, gerek altyapı projelerinin olduğu, gerek halklar arasındaki etkileşimlerin olduğu, yeni iş imkânlarının doğduğu bir projeden bahsediyoruz'' dedi.

Çin ile Türkiye'yi söz konusu projeler bağlamında ''iki doğal ortak'' olarak niteleyen Büyükelçi Abdülkadir Emin Önen, ''Asya'nın en batısındaki ve en doğusundaki bu kardeş ve dost iki ülkenin bu alandaki işbirliği, halklarının daha iyi noktaya gelmesine, refah seviyelerinin artmasına katkılar sağlayacak'' diye konuştu.

'' 'BRICST' modeline hiçbir ortağın itirazı yok''

Xi Jinping ile Recep Tayyip Erdoğan'ın Güney Afrika Cumhuriyeti'nde geçen hafta düzenlenen BRICS Zirvesi esnasında önemli bir görüşme gerçekleştirdiklerini hatırlatan Büyükelçi Önen, bu buluşmada ortaya koyulan vizyonun ikili ilişkilere hız kazandırdığını dile getirdi.

Önen, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın BRICS Zirvesi'ne katılımından sonra yeniden gündeme gelen, Türkiye'nin beş ülkeden oluşan ortaklığa katılımı konusuyla ilgili olarak ise ''BRICS üyesi ülkelerin hiçbirinin, ortaklığın Türkiye ile birlikte 'BRICST' olarak anılmasına itirazı yok. Çin'in de geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, 'BRICS+' modelinde Türkiye'nin de olmasından büyük memnuniyet duyulacağı belirtilmişti. Bu, bizim açımızdan da memnuniyet verici'' dedi.

Türkiye'de 24 Haziran sonrası dönem ve Cumhurbaşkanlığı Sistemi hakkında da değerlendirmede bulunan Büyükelçi Önen, yeni sistem ile Türkiye'nin zaman kayıpları ve kaoslardan kurtulacağını, ülkede bürokrasinin minimize olacağını ve hızlı karar alma mekanizmalarının daha etkin hâle geleceğini söyledi.

Önen, yeni sistemin Türk dış politikasına yansımasıyla ilgili olarak ise ''Dış politikada da hızlı karar alabilen, kararlarını uygulayabilen bir Türkiye karşımıza çıkacak'' diye konuştu.

''3. nükleer santral ile ilgili görüşmeler sürüyor''

Beijing Büyükelçisi Abdülkadir Emin Önen, CRI'ye verdiği özel röportajda, enerji konusunun Türkiye ile Çin'in stratejik anlamda ortak hedef koyduğu konular arasında en önemli yerde durduğunu söyledi.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın Enerji Bakanlığı görevi esnasında Çin'e yaptığı ziyarette çok önemli temaslar gerçekleştirdiğini ve Çin'den çok büyük bir kredi paketinin Türkiye'ye gelmesine vesile olduğunu ifade eden Büyükelçi Önen, 3. nükleer santralin inşası konusundaki görüşmelerin de devam ettiğini belirtti.

Önen, ''Hem Çin hem de Türkiye'nin bu konudaki niyeti ortada. Atılan adımlar da artık somutlaşmaya başladı. Cumhurbaşkanımızın da telaffuz ettiği gibi 4'üncüyü de düşünmemiz mümkün, çünkü Çin nükleer konusunda rüşdünü ispatlamış, teknolojisini geliştirmiş ve şu an dünyada inşaatı devam eden nükleer santrallerin yarısından çoğuna sahip bir ülke. Bu tecrübeden biz de faydalanmak istiyoruz ve stratejik anlamdaki bu ilişkiyi nükleer anlaşmayla bir adım daha ileri taşımak niyetindeyiz'' diye konuştu.

Büyükelçi Önen, Türkiye'den Çin'e bor ihracatının da hem nitelik hem de miktar açılarından yükselmesini hedeflediklerini ifade etti.

''Çin'den ne alabilirim değil, Çin'e ne satabilirim diye düşünmeliyiz''

Büyükelçi Abdülkadir Emin Önen, CRI'ye verdiği röportajda, Çin ile Türkiye arasındaki ticari ilişkileri de değerlendirdi.

İki ülke arasındaki ithalat-ihracat dengesizliğiyle ilgili konuşan Önen, ''Kısa vadede ihracatımızı artırarak bu açığı kapatmamız pek mümkün görünmüyor, ancak daha çok Çinli yatırımcının Türkiye'de yatırım yapmasını istiyoruz. Şu an Türkiye'deki Çinli şirket sayısının bini aştığını görüyoruz. Bunlar arasında, Çin'in gerçekten en büyükleri diyebileceğimiz firmalar Türkiye'de yatırımlarını gerçekleştirdi ve büyütüyorlar da'' diye konuştu.

Çin'de orta sınıfın giderek daha da büyüdüğünü, refah seviyesinin artmasının yeme içme alışkanlıklarından seyahat alışkanlıklarına kadar birçok alanda değişikliğe yol açtığını ifade eden Önen, ''İş adamlarımızın Çin'den ne alabilirim değil, Çin'e ne satabilirim, diye düşünmeleri gerekiyor. Tüm iş adamlarımıza tavsiyem ilk önce Çin'i iyi tanımaları. Sadece dilini değil; aynı zamanda ticari kültürü anlamında da, burada bulunarak, ofis açarak, burayı çok iyi anlamaları gerektiğini söylüyorum ki o zaman biz buraya bir şeyler satabiliriz'' ifadelerini kullandı.

Shanghai'de Kasım ayında düzenlenecek 1. Çin Uluslararası İthalat Fuarı ile ilgili gelişmeleri çok yakından takip ettiklerini ifade eden Büyükelçi Önen, ''Fuar, Türkiye'ye ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya ve bütün dünyaya giden gemilerin, trenlerin artık dolu gelmesi anlamı taşıyor. Biz, burada hem kendi ürünlerimizi hem de transit ürünleri Türkiye üzerinden geçirerek değerlendirirsek, özellikle Orta Koridor projesinin tam anlamıyla hayata geçmesinden sonra, Türkiye'nin çok büyük bir kazanımı olacak'' diye konuştu.

''Çinli turistler Türkiye için biçilmiş kaftan''

Röportajda, 2018 Türkiye Turizm Yılı kapsamındaki faaliyetlerin hız kesmeden devam ettiği bilgisini veren Büyükelçi Önen, Çin'de yıl boyunca sergiler, konserler ve hat sanatı sergileri dâhil Türk kültürüne ait öğeleri tanıtan 60'tan fazla etkinlik düzenleneceğini dile getirdi.

Türkiye'nin deniz-kum-güneş turizminden ibaret olmadığının altını çizen Önen, Çinli turistleri bütün sene boyunca ülkenin farklı bölgelerinde ağırlamanın mümkün olduğunu ifade etti.

Çinli turistleri Türkiye için ''biçilmiş kaftan'' olarak niteleyen Büyükelçi Önen, Çinlilerin ''her şey dâhil'' sistemlerin dışına çıkarak gezmeyi dolaşmayı sevdiğini, bu yüzden de turistlerin Türkiye için hedef kitle olduğunu söyledi.

2017 yılında yurt dışına seyahat eden Çinli turist sayısının 142 milyonu aştığını, Türkiye'nin ise sadece 252 bin Çinli turist ağırladığını belirten Büyükelçi Önen, bu yılın ilk yarısına ait verilerin ise iyimser bir tablo ortaya koyduğuna dikkat çekti.

Türkiye'ye giden Çinli turist sayısının bu yılın ilk altı ayında önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 97 arttığını belirten Önen, yıl sonu hedefinin 500 bin turist olduğunu, önümüzdeki yıldan itibaren de bu sayıyı milyonlarla ifade etmek istediklerinin altını çizdi.

Büyükelçi Önen'den Yunus Emre müjdesi

Büyükelçi Önen, ayrıca Yunus Emre Kültür Merkezi'nin bu yıl içinde Çin'de açılacağı bilgisini de ilk kez CRI mikrofonlarından duyurdu.

Önen, 2017'de imzalanan kültürel mutabakat zaptı doğrultusunda, Yunus Emre Kültür Merkezi'nin Çin'de açılmasıyla ilgili her türlü bürokratik işlemin hem Türkiye'de hem de Çin'de tamamlandığını söyleyerek, ''Çin'de Yunus Emre Kültür Merkezi'nin, Türkiye'de de Çin Kültür Merkezi'nin açılmasının önünde hiçbir engel kalmadı'' dedi.