Emlak Uzmanı Topal: Türkiye'de kira artış oranları düşüş trendinde

Türkiye'de enflasyonun yükselmesiyle birlikte artan kira fiyatları düşüş eğilimine girdi. Yüzde 69,5 seviyelerinden 2025 Ocak itibarıyla yüzde 58,5'e kadar gerileyen oranlar, kiracılar için sevindirici bir durum oluşturdu.

Emlak Uzmanı Fatih Topal, sektörde yaşanan son gelişmeleri İLKHA muhabirine değerlendirdi.

Emlak sektöründeki düzenlemelerle ilgili bilgi veren Topal, kiralık konut ilanlarında sahte beyanların önüne geçmek için Emlak İlan Doğrulama Sistemi'nin (EİDS) devreye alındığını belirtti.

Topal, "Sistem sayesinde, kiralık konut ve iş yeri ilanları, sosyal medya ve emlak platformlarında yayımlanmadan önce e-Devlet üzerinden onay almayı gerektiriyor. Satılık ilanlar ise bu düzenlemenin dışında tutuluyor." dedi.

“Konutlarda artışın yüzde 25 ile sabitlenmesi, ev sahiplerini mağdur etmişti”

Topal, “Malum olduğu üzere, Türkiye'de enflasyonun gitgide artışı kira fiyatlarını oldukça yükseltmişti. Konutlarda artışın yüzde 25 ile sabitlenmesi, ev sahiplerini mağdur etmişti. Bununla birlikte, 2024'ün özellikle son 6 ayından itibaren enflasyon oranının kira fiyatlarına yansımasında her ay periyodik olarak düşüş gözlemleniyor. 69,5'lerden 2025'in Ocak ayı itibarıyla yüzde 59 oranına gelmesi kiracılar açısından sevindiricidir. Ancak geçen senenin kira fiyatlarıyla bu yılki artış oranları karşılaştırıldığında, bu durum ev sahiplerini sevindirirken kiracıları bir hayli üzmektedir. Bu oranlar bizim de hoşnut olmadığımız oranlardır. Son 15-16 yıldır ortalama kira artış oranlarını yüzde 8 ile yüzde 12 arasında hesaplıyor ve bu oranları yazıyorduk. Bugünlerde bu artış oranları kiracılardan çok bizi üzüyor. Çünkü kiracılarla iç içe olan biziz. Kiracıların ne şekilde ödeme yaptıklarına ve neler yaptıklarına şahit oluyoruz. Özellikle asgari ücrete yüzde 30 gibi bir artış yapılırken ev fiyatlarına yüzde 59 artış yapılması gerçekten bizim bile tasvip etmediğimiz ve hoşlanmadığımız bir orandır. Üzülüyoruz bu noktada.” dedi.

“Fiyatlar enflasyon oranına göre artmakta”

Enflasyonun tekrar tek haneli oranlara gelmesinin hem emlakçıları hem de kiracıları sevindireceğini belirten Topal, “En kısa sürede, inşallah, enflasyon tekrar tek haneli oranlara geldiğinde hem biz hem de kiracılar buna ilk sevineceklerden biri olacaktır. Genel anlamda piyasa değeri enflasyon oranına göre artmakta ve bu enflasyon oranları çekirdek enflasyon dediğimiz alt segmentteki oranlarla artmaktadır. Biz bunu baz alıyoruz. Ayrıca TÜİK verilerini de son 7-8 aydır devletin belirlemiş olduğu bu oranlarla uygulamaya çalışıyoruz. Daha önce belirtildiği gibi, sadece konut oranlarında yüzde 25 sabitlenmişti. İş yerlerinde ise bu oran TÜİK'in verilerine göre artış gösteriyordu. Şu an için bu oran hem evler hem de iş yerleri için geçerli. Ayrıca sözleşmesi bitip yenilenenler için bu oran maalesef daha farklı olabiliyor. Bu artış oranı yüzde 200'lere hatta yüzde 300'lere kadar çıkabiliyor. Özellikle geçmiş dönemlere ait 5, 7 veya 10 yıllık sözleşmeler bu dönemde sona erdiğinde, bu oran TÜİK verileri ile değil, maalesef piyasa değerleri üzerinden yüzde 200 ile yüzde 150 oranında artış gösterebiliyor.” diye konuştu.

“Ev sahibinin onayı olmadan ilanı platformlara kaydedemiyoruz”

Emlak İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) hakkında bilgi veren Topal, “İnternet sitelerinde emlakçılar olarak emlak portföylerimizi yayınlıyorduk. Emlak portallarında özellikle 'sarı site' gibi büyük siteler bu konuda en büyük paya sahip. Ancak son zamanlarda, bu tür firmaların fiyatları çok artırması nedeniyle şahsi sosyal medya hesaplarımızdan ilanlarımızı yayınlamaya başlamıştık. Bununla herhangi bir bedel ödemiyorduk. Devlet, bunu fark edince Türkiye çapında 15 bin emlakçının sosyal medya hesapları kapatıldı ve tekrar sahibinden.com gibi firmalara mahkûm olduk. Şu anda Emlak İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) adı verilen bir sistem getirildi. Bu sistemde ev sahibinin onayı olmadan herhangi bir ilanı 'sarı site' veya diğer platformlara kaydedemiyoruz. Bu uygulama hem satılık hem kiralık ilanlar için getirilecekti ancak son anda satılık ilanlar kapsam dışı bırakıldı. Sadece kiralamalarda bu uygulama geçerli oldu. Bugün, kiralık konutları veya iş yerlerini sosyal platformlara verdiğimizde ev sahibinin ya da mülk sahibinin e-Devlet üzerinden onay vermesi gerekiyor. Onay olmadan ilan verilemiyor. Sistem, ilanı kabul etmiyor.” şeklinde konuştu.

Topal son olarak şunları söyledi:

“Ev alımında ise herhangi bir sorun yok. İlanlar, ev sahibini doğrulamadan giriş yapılabiliyor. Ancak kiralamalarda alıcı ve kiracının daha güvenilir bir alışveriş yapmasını sağlamak amacıyla bu sistem uygulanıyor. Bu, sahte ilanların önüne geçmek açısından büyük önem arz ediyor. Daha önce sahte ilanlar yoluyla vatandaşlar dolandırılıyor ve mağduriyetler yaşanıyordu. Artık bu durum ortadan kalkmış olacak. Dolayısıyla ev sahibi, güvendiği bir emlakçıya ilanını verecek ve bu emlakçı ilanı portallar veya sosyal medya hesapları üzerinden yayınlayacak. Böylece ilanların gerçekliği alıcılar tarafından doğrulanmış olacak.”