MÜSİAD Haziran Ayı SAMEKS verileri açıklandı

2018 yılı Haziran ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 3,5 puan artarak 54,0 değerine yükselmiş ve ekonomik aktivitedeki canlılığın sürdüğüne işaret etmiştir. Endekste gözlenen bu artışta hizmet endeksinin 5,6 puan artarak 56,0 puana yükselmesi etkili olurken, sanayi endeksi de 1,4 puan artışla 51,7 puana yükselmiştir.

Hizmet sektöründe girdi alımları hızlı bir artış sergilerken, buna bağlı olarak iş hacmi 3,6 puan ivme kazanmış ve 52,3 seviyesine yükselmiştir. Bu dönemde girdi alımlarının sanayi sektöründe de güçlü seviyesini koruduğu gözlenirken, böylece sanayi üretiminde 6,0 puan artış kaydedilmiştir.

Böylece mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi’nin 54,0 puanlık değeri 2018 yılı Haziran ayına ilişkin ekonomik aktivitenin canlılığına işaret ederken, hem hizmet hem de sanayi sektörünün 50 referans puanı üzerindeki seyrini sürdürmesi; SAMEKS’teki olumlu görünümün önümüzdeki dönemlerde de süreceğinin sinyalini vermektedir.

1)Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Sanayi Endeksi, 2018 yılı Haziran ayında, bir önceki aya göre 1,4 puan artarak 51,7 seviyesine yükselmiştir. Bu dönemde girdi alımları 1,2 puan artış kaydederek 61,2 seviyesine yükselmiş ve firmaların sektöre olan güveninin sürdüğüne işaret etmiştir. Girdi alımlarındaki artışa karşın nihai mal stokunda gözlenen düşüşler, firmaların yaptığı satın alımların gelecek dönemlere yönelik olduğuna işaret etmektedir.

Önceki aya göre 1,2 puan gerilemiş olmasına karşın, yeni siparişlerin 50 referans puanı üzerindeki seyrini koruması, bu dönemde sanayi üretiminde gözlenen 6,0 puanlık artışı desteklemiştir. Üretimde gözlenen artışa rağmen istihdamın hız kaybetmesi ise, Haziran ayında sanayi sektörüne ilişkin olumsuz bir görüntü sunmaktadır.

Bununla birlikte SAMEKS Sanayi Endeksi, son 17 aya dair olumlu görünümünü Haziran döneminde de sürdürmüş ve 50 referans değerinin üzerinde yer alarak sektördeki canlılığa işaret etmiştir.

a) Üretim

Sanayi sektörüne ait Üretim alt endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 6,0 puan artarak 51,2 seviyesine yükselmiştir. Önceki aya göre gerçekleşen bu artışta yeni siparişler ve girdi alımlarındaki olumlu görünümün sürmesi etkili olmuştur.

b) Yeni Sipariş

Sanayi sektörüne ait Yeni Sipariş alt endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 1,2 puan azalarak 50,5 seviyesine gerilemiştir. Artış hızında gözlenen yavaşlamaya karşın yeni siparişlerin 50,5 puanlık seviyesi, sektördeki canlılığın devam ettiğini göstermektedir.

c) Satın Alım

Sanayi sektörüne ait Satın Alım alt endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 1,2 puan artarak 61,2 seviyesine yükselmiştir. Sektöre yönelik satım alımların güçlü bir şekilde devam etmesi, firmaların sektöre olan güveninin sürdüğüne işaret etmektedir.

d) Nihai Mal Stoku

Sanayi sektörüne ait Nihai Mal Stoku alt endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 3,3 puan azalarak 46,2 seviyesine gerilemiştir. Endekste gözlenen bu düşüş, firmaların Haziran ayında mevcut stoklarından tüketime yöneldiğine işaret etmektedir.

e) Tedarikçilerin Teslimat Süresi

Sanayi sektörüne ait Tedarikçilerin Teslimat Süresi alt endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 4,5 puan azalarak 50,3 seviyesine gerilemiştir. Haziran ayında firmaların %74’ü teslimat sürelerinde önemli bir değişim olmadığını ifade etmiştir.

f) İstihdam

Sanayi sektörüne ait İstihdam alt endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 0,7 puan artarak 49,5 seviyesine gerilemiştir. Böylece sektöre ilişkin istihdam üst üste iki ay 50 referans değerinin altında kalarak olumsuz bir görünüm arz etmiştir.

2. Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Endeksi; 2018 yılı Haziran ayında, bir önceki aya göre 5,6 puan artarak 56,0 değerine yükselmiştir. İş Hacmi (3,6 puan), Satın Alım (9,8 puan), ve İstihdam (2,8 puan) alt endekslerinde gerçekleşen artışlar, hizmet sektöründe gözlenen hızlanmanın en önemli belirleyicileri olmuştur.

Girdi alımlarında gözlenen olumlu görünüm Haziran ayında da devam etmiş ve böylece sektöre ait iş hacmi artış kaydetmiştir. Girdi alımlarında gözlenen artışa rağmen nihai mal stokunda gözlenen düşüşler, bu dönemde firmaların mevcut stoklarından tüketime yöneldiğine işaret etmektedir. Sektöre ilişkin istihdam ise iş hacmindeki ivmelenmeden olumlu etkilenerek artışını sürdürmüştür.

Böylece mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Endeksi 2018 yılı Haziran ayında 56,0 puanla 50 referans değeri üzerindeki seyrini sürdürerek sektöre yönelik olumlu görünümün devam ettiğine işaret etmiştir.

a. İş Hacmi

Hizmet sektörüne ait İş Hacmi alt endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 3,6 puan artarak 52,3 seviyesine yükselmiştir. Bu dönemde girdi alımlarındaki olumlu görünümün sürmesi, sektöre yönelik iş hacminin artışına destek vermektedir.

b. Satın Alım

Hizmet sektörüne ait Satın Alım alt endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 9,8 puan artarak 69,8 seviyesine yükselmiştir. Girdi alımlarında gözlenen artışlar, hizmet sektöründeki olumlu görünümün önümüzdeki dönemde de süreceğine işaret etmektedir.

c. Nihai Mal Stoku

Hizmet sektörüne ait Nihai Mal Stoku alt endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 1,3 puan azalarak 49,7 seviyesine gerilemiştir. Endekste gözlenen bu düşüş, firmaların Haziran ayında mevcut stoklarından tüketime yöneldiğine işaret etmektedir.

d. Tedarikçilerin Teslimat Süresi

Hizmet sektörüne ait Tedarikçilerin Teslimat Süresi alt endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 2,0 puan azalarak 51,8 seviyesine yükselmiştir. Haziran ayında katılımcıların %83’ü teslimat sürelerinde önemli bir değişim olmadığını ifade etmiştir.

e. İstihdam

Hizmet sektörüne ait İstihdam alt endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 2,8 puan artarak 53,0 seviyesine yükselmiştir. Bu dönemde girdi alımları ve iş hacminde gözlenen artışlar, sektöre yönelik istihdama olumlu yansımıştır.

YORUM:

Yılın ilk çeyreğini 53,3 puan ortalamasıyla tamamlayarak ekonomik aktivitedeki canlılığa işaret eden SAMEKS Bileşik Endeksi, olumlu görünümünü ikinci çeyrekte de sürdürmüştür. Buna göre SAMEKS; Nisan, Mayıs ve Haziran aylarını kapsayan bu dönemdeki 52,6 puanlık ortalamasıyla, hem sanayi hem de hizmet sektörüne yönelik pozitif bir tablo sunmuştur.

Haziran ayı özelinde ise, hizmet sektörüne ilişkin girdi alımlarındaki artışların hız kesmeden sürmesi, iş hacminde gözlenen artışların önümüzdeki dönemde de süreceğine işaret etmektedir. SAMEKS Sanayi Endeksi’nde ise Ocak 2017 döneminde başlayan artış trendinin Haziran ayında da sürdüğü görülmektedir.

T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranının Haziran ayında 0,1 puan artarak 78,3’e ve TÜİK tarafından açıklanan Tüketici Güven Endeksinin 70,3’e yükselmesi, SAMEKS’teki olumlu görünümü teyit etmektedir.

Özetle SAMEKS’in 2018 yılı ikinci çeyrek performansı, reel sektördeki olumlu gidişatın devam ettiğine ve Türkiye ekonomisindeki büyüme performansının bu dönemde de süreceğine işaret etmektedir.