Sosyal medyanın olumsuz etkilerine dikkat!

Giderek hayatımızın bir parçası olmaya başlayan sosyal medyanın  olumlu özelliklerinin yanında aşırı ve yanlış kullanım sebebiyle ortaya çıkan olumsuz etkileri de bulunmaktadır. Çakmak Erdem Hastanesi’nden Uzman Psikolog Melike Urcan, özellikle gençleri etkileyen bu konu hakkında önemli açıklamalarda bulundu.

Teknolojinin gelişmesi sonucunda ortaya çıkan sosyal medya olumlu özelliklerinin yanında doğru kullanılmaması sonucunda pek çok olumsuzluğa da neden olabilmektedir. Günlük yaşamı aksatacak şekilde sosyal medyayı kullanmak,  ihtiyaçları sosyal medya üzerinden karşılamaya çalışmak ya da dijital kimliği gerçek kimliğin önüne geçecek derecede zaman harcayarak kullanmak, uzun saatler akışlardaki görsellere ve video içeriklerine bakmak, bilinçsiz ve kontrol dışı kullanım sebebiyle bir bağımlılık sorunu oluşturabilir. Uzm. Psk. Melike Urcan bu bağımlılığın özellikle ergenlik dönemindeki gençlerde daha çok görüldüğünü söyleyerek sözlerine şöyle devam etti: “Gençlerin sosyal medyada fazla vakit geçirmesi, iletişimin bu platformlarda sürdürülmesi gençleri yalnızlık duygusundan uzaklaştırıyor gibi görünse de uzun vadede sosyal ilişkilerde sorunlara, sosyal izolasyona neden olabilmektedir. Kontrolsüz sosyal medya kullanımı sorumlulukların ertelenmesi ya da hiç yerine getirilememesi; uzun saatler akış takip edilmediğinde bir şeyleri kaçırma korkusu yaşamak ve sonrasında zamanını verimsiz geçirdiği yönünde pişmanlık yaşamak gibi durumlarla karşı karşıya bırakabilir. Sosyal medyadaki içeriklerde cinsiyete özgü özelliklerin ifade ediliş şekli kız çocuklarının fiziksel görünüm ve cinsellik üzerinden, erkeklerin ise şiddet ve ataerkillik üzerinden tanımlanmasına sebep olabilmektedir. Sonuç olarak; çocuklar ve gençler sanal ortamın dayattığı kimlik, cinsiyetçi söylemler ve alışkanlıklarla kuşatılabilmektedir. Sosyal medya kullanımı gençler arasında yeme bozukluklarına neden olabilmekte sosyal medyada dayatılan yaşam biçimlerinin özellikle ergenlik çağındaki çocuklarda baskı oluşturduğu gözlenebilmektedir.  Kendi hayatını, bedenini diğer insanların hayatı ve nasıl göründükleri ile kıyaslama eğilimi ve rekabet, bunun sonucunda depresif belirtiler görülebilmektedir.”

ÇOCUKLARIN SOSYAL MEDYA KULLANIMI DENETLENMELİ

Sosyal medyada filtresiz bir şekilde yayınlanan içerikler sebebiyle gençlerin internette doğru olmayan bilgilere ve yaşı için uygun olmayan içeriklere maruz kalabildiğini belirten Urcan, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Sosyal medyada çocuk ve gençlerin karşı karşıya kalacağı en riskli durumların başında cinsel istismar gelmektedir. Birçok istismar vakası internet ve sosyal medya üzerinden başlayan ilişkilerle gerçekleşmektedir. Sosyal medya hesaplarından yer bildirimi ve fotoğraf paylaşımı yapmak, sohbet gruplarında bulunmak gibi uygulamalarla sanal ortamda görünür olmak gençler için oldukça önemli olabilmektedir. Gençler doğru bir risk değerlendirmesi yapamayabilir ve  denetleyen bir unsur olmadığında da bu durum onları istismar edecek kişilerle ve çocuk pornografisi ile karşı karşıya bırakabilir. Zamanının büyük bir çoğunluğunu sosyal medyada geçiren çocuklarda ve gençlerde hayal gücü ve yaratıcılık faaliyetleri, analitik düşünme becerileri gelişemeyebilir.  Sosyal medyaya dikkati vermek gençlerin ders başarısını da olumsuz etkileyebilmektedir.   Sosyal medyanın aşırı kullanılmasıyla birlikte; zaman algısının yitmesi, çocukların uyku düzenlerinin bozulmasına ve dikkatlerinin zayıflamasına yol açabilir; çocukların eğitim hayatında aksamalara sebep olabilir ve  başarı düzeyleri düşebilir.  Bu sebeplerden dolayı ebeveynlerin çocuklarının internet ve sosyal medya kullanımlarını denetlemeleri ve gerekirse sınırlandırmaları gerekmektedir.”