Trump, Rusya-Ukrayna savaşı için yeni barış planına onay verdi

ABD medyasında yer alan haberlere göre, Başkan Donald Trump, Rusya ile Ukrayna arasında savaşın sona erdirilmesini hedefleyen yeni bir barış planına resmen onay verdi.

NBC News'in aktardığına göre, plan son haftalarda üst düzey Amerikan yetkilileri tarafından gizlice hazırlanmış, Rusya'nın özel temsilcisi Kirill Dmitriyev ve Ukraynalı yetkililerle koordinasyon içinde geliştirilmiş durumda.

ABD yönetiminden bir yetkili, planın hazırlanma sürecine Trump'ın yardımcısı JD Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Jared Kushner ve Steve Witkoff'un de dahil olduğunu belirtti. Taslağın temelinde, her iki tarafa da uzun vadeli güvenlik garantileri sunarak çatışmayı kalıcı biçimde durdurma hedefi bulunuyor.

Plan hâlâ değişiyor

Politico'nun haberine göre, Amerikan ve Avrupalı yetkililer planın birçok maddesinin hâlâ değişmekte olduğunu aktardı. Planın varlığının kamuoyuna yansıması ise hem Kiev hem Avrupa başkentlerinde "şok etkisi" yarattı.

Politico'ya konuşan kaynaklar, mevcut önerilerin Ukrayna'dan ciddi tavizler talep ettiğini, özellikle Ukrayna ordusunun kapasitesine dair sınırlamalar içerdiğini bildirdi. Beyaz Saray'dan bir yetkili, ay sonuna kadar çatışmanın sonlandırılmasına ilişkin bir çerçeve anlaşmanın mümkün olabileceğini ifade etti.

Reuters'a konuşan üst düzey bir Ukraynalı yetkili de savaşın sonlandırılması için ABD'nin yeni öneriler sunduğunu, bu temasların Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy'nin Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesi ve bugün Kiev'de ABD askerî yetkilileriyle yapacağı toplantıyla eş zamanlı olduğunu söyledi.

Diplomasi hâlâ çıkmazda

Kiev ile Moskova arasında son doğrudan görüşme temmuz ayında İstanbul'da yapılmıştı. O tarihten bu yana taraflar yeniden masaya oturmadı; Rusya ise yaklaşık dört yıldır sürdürdüğü askeri operasyonlarını doğu cephesinde devam ettiriyor.

Türkiye, NATO üyesi olmasına rağmen iki tarafla da diplomatik kanallarını açık tutan ender ülkelerden biri. Ankara, 2022'nin ilk aylarında savaşın en erken barış görüşmelerine ev sahipliği yapmış, bu temaslar o yıl dışında tekrarlanmamıştı.

Trump'ın Beyaz Saray'a dönüşüyle birlikte Washington'ın sürece yeniden ağırlık koymaya çalıştığı değerlendiriliyor.

Kritik sorun: Topraklar

ABD planının, savaşın en tartışmalı başlıklarından biri olan Doğu Ukrayna'daki toprak kontrolüne nasıl yaklaşacağı ise belirsizliğini koruyor. Rusya bölgedeki ilerleyişini sürdürse de Kremlin'in başlangıçta talep ettiği geniş toprakların oldukça küçük bir bölümünü fiilen kontrol edebiliyor.

Rusya, 24 Şubat 2022'de başlattığı saldırıyı durdurmanın koşulu olarak Kiev'in Batı ittifaklarına katılmaktan vazgeçmesini talep ederken; Ukrayna bu şartı egemenliğine müdahale olarak nitelendiriyor.