Üsküdar Üniversitesi'nden zika virüsüne karşı büyük adım

Biyomühendislik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mesut Karahan ve Biyomühendislik Bölümü 4. Sınıf öğrencisi Fulya Çalman’nın beyin fonksiyonlarında bozukluklara ve bebeklerde anomalilere yol açan zika virüsüne karşı geliştirdikleri aşı prototipi projesi TÜBİTAK'tan onay aldı.

İnsanlara sivrisineklerden ve cinsel yoldan geçen zika virüsü, beyin fonksiyonlarında bozukluklara ve bebeklerde anomalilere neden oluyor. İnsan sağlığı için en büyük tehditlerden biri olarak kabul edilen zika virüsüne karşı Üsküdar Üniversitesi’nin başlattığı bu çalışma, aşı üretimi için model olabilecek bir araştırma olarak değerlendiriliyor.

Davranış bilimleri temelinde pek çok bilimsel proje üreten Üsküdar Üniversitesi’nin Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Laboratuvarları, daha önce de TÜBİTAK desteği ile Slovakya Bilimler Akademisi ikili işbirliği kapsamında Q humması aşı üretiminde kullanılmayı hedefleyen bir çalışmayı başlatmıştı.

Zika virüsü tüm dünyada yayılıyor

Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mesut Karahan yeni nesil peptid aşı çalışmaları hakkında şu değerlendirmelerde bulundu:

“Zika virüsü ilk kez 1947 yılında Uganda’da keşfedildi ve sonrasında tropikal iklime sahip Afrika, Asya kıtasının güneydoğusu ve Pasifik adalarında görülmeye devam etti. Fakat şimdilerde çok hızlı bir şekilde tüm dünyada yayılmaya başladı. Mayıs 2015'te Amerikan Sağlık Örgütü, Güney Amerika ülkelerinden Brezilya’da görüldüğünü bildirdi. O tarihten sonra bu virüsün Amerika kıtasının tropikal bölgelerinde ve hatta Avrupa’da bile görüldüğü rapor edildi. Bu kadar hızlı görülmeye başlanmasının en büyük sebebi ise sivrisineklerle yayılmasıdır. Yeni doğan bebeklerde görülmesi büyük bir endişeye neden oluyor. Bu virüs hamile kadınlarda yayılarak, onların fetuslarındaki bebeklerin kafatasında küçülme (mikrosefali) ve dolayısıyla mental geriliğe sebep veriyor. 2015 yılının sonlarına kadar milyonlarca insana enfekte olmuş durumda. Hali hazırda aşısı bulunmamakla beraber bu projede peptid aşıları prototipi üretilerek tüm dünya ile aynı anda aşı çalışmaları başlayacak. Böylelikle milli aşısını kendi üreten hatta ihraç edecek ülkemizin, 2023 yılındaki ulusal hedefleri arasında yer alan "Dünyada ilk 10 büyük ekonomi arasında olma" hedefi için büyük bir adım atılacak.”

Dünya Sağlık Örgütü endişeli

Brezilya’da binlerce kişiyi esir alan ve 20'den fazla ülkeye yayılan zika virüsü, dünyanın gündemine bir anda alevlenen sağlık tehdidi olarak oturdu. Bebeklerin yaşam süresini kısaltan virüs, beyin fonksiyonlarında da bozukluklara ve beynin yetersiz gelişime neden oluyor. Yeni doğan bebeklerde görülen ve “küçük kafa” olarak da tanımlanan bu hastalıktan korunmak için sivrisinek kovucular kullanmak ve uzun kollu kıyafetler giymek, sineklerden arındırılmış mekânları seçmek tavsiye ediliyor.