ELEŞTİRİNİN BİR USÜL VE ADABI OLMALIDIR!

Dünyada hiç kimse kusursuz değil. Herkesin eleştirilecek birçok eksiği, yanlışı ve fazlalıkları vardır. Eylem ve söyleminiz ne kadar doğru olsa da, eleştirmek isteyen mutlaka bir kulp bulacaktır. 

Hak ve Adalet için yapılan doğru eleştiriler, önümüzü açacak ve toplumun yükselmesini sağlayacaktır. Ama eleştiri maskesiyle yapılan karalama ve saldırılar; toplumda ayrışma, kutuplaşma, güvensizlik ve kavgalara sebep olmaktadır. Eleştirilerde kullanılan üslup, sahibinin istek ve şahsiyetini gösterir. Akıllı ve iyilik isteyen, iyiliğe yönlendirecek yapıcı eleştirilerde bulunur. İnada, ayrışmaya, kavgalara sebep olacak ithamlar, iyi niyetli insanların üslubu olamaz. Bu hakikat bilinciyle, iyi ve doğru olduğunu iddia edenler kullanacakları üsluba mutlaka dikkat etmelidirler.  

Faydalı ve insani olan eleştiri; yalan ve iftiralarla karalama, itibarsızlaştırma değildir ve buna alet edilmemelidir. İki elin birbirini yıkaması gibi, muhatabı yanlıştan temizleme amaçlı olmalıdır. İnsanı yanlışa itmemeli ve yanlışlarda boğmak amacıyla yapılmamalıdır.   

Eleştiriler şahsi ve partizanca olmamalı, iyilik ve doğruluk için yapılmalıdır.  

Eleştirdikleriniz yanlışsa bile; siz, eleştirilerinizde Doğru ve Adil olmalısınız.  

Eleştiri doğru ve yapıcı olmalı; Yalan, iftira ve hakaret olmamalı. 

Eleştirilerimiz birilerine karşıtlık veya birilerine destek için olmamalı. 

Hak, Adalet ve insanlık için olmalı 

Tek taraflı olmamalı 

Kötülemek ve yıpratmak amaçlı olmamalı 

Eleştiri, karalama ahlak olmamalı 

Dengeli olmalı, ilkeli davranmalı 

Eleştirdiğinizi yapmamalı veya sizin taraf yapınca daha çok tepki vermelisiniz. 

Eleştiri ve ithamlarınız yanlış ve haksız çıkınca, vicdanınız sizi rahatsız etmeli ve sosyal medyada karaladığınız gibi muhataplarınızdan açıkça özür dilemelisiniz. 

Kendinizi layık gördüğünüz üslupla eleştirmeli ve aynı şekilde karşılığı kabullenmelisiniz. Başkaları hakkındaki düşünce ve söylemlerinizin sizin şahsiyetinizi gösterdiğini bilmelisiniz. 

Eleştiriler ayrışma ve kavgaya değil, uyarmalı ve doğruya yöneltmelidir. 

İtham ve karalamaların mutlaka ispatı ve hesabı olmalıdır... 

Kendinizi göstermek, birilerine yaranmak ve egolarınızı şişirmek için olmamalı... 

Niyetiniz, söyleminiz ve üslubunuz tertemiz su gibi temizleyici olmalıdır. Niyetiniz iyi ise, söyledikleriniz ve üslubunuz da doğru ve doğruya yöneltici olmalıdır. Yalan, Doğrunun düşmanıdır. Söylemlerinizin yanlışlığı itham ettiklerinizden ziyade, sizi itibarsızlaştırır. 

Ama Kur’an ifadesiyle “Hikmetle, güzel sözle, kardeşçe yapacağınız uyarıların, size düşmanlık edenlerle aranızdaki buzları erittiğini ve sizi bir araya getireceğini bilmelisiniz…   

Bunları uzatabilirsiniz. Ama en azından kendini bilen, Hak ve Hukuku gözetleyen biri olarak bunlara dikkat etmemiz gerekir kanaatindeyim...